Twee keer per jaar minstens wordt ik door Special Arts in Amersfoort uitgenodigd om over de schouder van hun eigen kunst commissie mee te kijken naar eventuele kandidaten voor de Art Brut Biënnale. Als curator van de Biënnale kijk ik er altijd met plezier naar uit, omdat het een waar feest is kunstenaars te ontdekken die in de schaduw van het officiële kunstcircuit hun verrassende werk maken.
Zo ging het ook 3 jaar geleden toen een wat verlegen jongeman zijn schatten uitpakte en in alle bescheidenheid zijn werk voor ons uitstalde. De vlam sloeg meteen in de pan. Ik voelde bij mijn collega’s eveneens de spanning stijgen. Zoiets bijzonders hadden we nog niet eerder gezien. Voor ons stonden robotachtige wezens uitgevoerd in veelkleurige wol. Hij noemde ze kolozaïk. Groot en klein, met rasta haar en soms met meerdere armen en benen. Spinachtige fantasiewezens met een eigen naam en passende persoonlijkheid. Door consequent draden strak op te winden waren ze als vanzelf sterk en konden ze gemakkelijk rechtop blijven staan. Het was die dag dat ik voor het eerst met Maurits Sterkenburg en zijn werk in contact kwam. Een wonderbaarlijk en gedenkwaardig moment.
Sindsdien stuurt hij mij geregeld updates van zijn nieuwste creaties waaronder niet alleen de veelkleurige kolozaïk maar ook animatiefilmpjes met door hemzelf gecomponeerde muziek en niet te vergeten zijn buitengewone gedichten. Want Maurits is een multitalent. Hij werkt op meerdere terreinen tegelijk en als je naar zijn oeuvre tot nu toe kijkt dan valt op, dat alles wat hij maakt voortkomt uit een enorme expressieve drang om zich artistiek te kunnen uiten. Met name in zijn gedichten weet hij pakkend zijn gevoelens te verwoorden over wat hij zijn ‘imperfectie’ noemt en de hindernissen die daar voor hem dagelijks uit voort vloeien. Het onthullende gedicht ‘de ontdekking” heeft hij bij de opening van de Biënnale in 2018 voorgedragen en het publiek was door zijn woorden zichtbaar getroffen. In het gedicht beschrijft hij hoe hij nooit in het geijkte plaatje van huisje, boompje, beestje zal passen. Hoe hij de moed heeft bijeengeraapt en uit de afgrond is gekomen en geleerd heeft met zichzelf om te gaan. En hoe hij zichzelf heeft leren respecteren.
Later hebben wij het gedicht bij het ministerie van OC&W tijdens een presentatie aangeboden, en ook daar was de impact voelbaar.
Dat geldt voor bijna alle teksten van Maurits. In authentieke betekenisvolle zinnen weet hij een sfeer op te roepen die meteen pakt.
Hij schildert als het ware met woorden, kleurrijk en intens. Zoals hij zijn muziek componeert bouwt hij zorgvuldig aan zijn teksten en zoals we in deze bundel kunnen zien vloeien beeld en woord samen tot een verrassend geheel.
Opvallend is de humoristische ondertoon in verschillende gedichten. Serieuze zaken als het ‘autistisch zijn” worden door hem op een droge reflecterende manier in beeld gebracht, waarbij hij tegenover de harde werkelijkheid de troost van het dagdromen en de fantasie zet. ( In: ’t zal je maar gezegd worden)
Ik ben geen kenner van poëzie maar wel van de kunstgeschiedenis en meerdere gedichten uit deze bundel doen mij denken aan de DaDa beweging en het Surrealisme. Maurits weet als geen ander het absurde van bepaalde situaties te benoemen, door er relativerend naar te kijken en al lezend kom je op het verkeerde been terecht en dat schuurt. Hoogst intelligent als hij is speelt hij met woorden en beelden en bied je daarmee een nieuwe kijk op de realiteit. En dat is waar het mijninziens in de kunst om draait.
Ik krijg geregeld een update toegestuurd van de projecten waar Maurits op dat moment mee bezig is en dat zijn er vele. Zijn energie en inspiratie lijken onuitputtelijk en het is steeds weer opnieuw een groot genoegen om zijn creatieve proces te mogen volgen.
Ik bewonder Maurits om zijn volharding waarbij hij, soms tegen de stroom in zijn eigen publicaties helemaal zelf weet te produceren en te realiseren.
Het is goed om te zien dat er inmiddels nationale en internationale interesse voor met name het beeldende werk van Maurits is ontstaan. Hij heeft naast Nederland ook geëxposeerd in Duitsland en Frankrijk en er zijn een aantal werken door het museum van de Geest in Haarlem van hem aangekocht voor de collectie. De hoogste eer in Nederland.
Ik ben blij en trots dat ik een woord mag schrijven in deze buitengewoon fascinerende nieuwe bundel van Maurits. Zijn stem moet worden gehoord en zijn werk moet worden gezien. Het is inhoudelijk sterk, met passie uitgevoerd en er straalt een optimisme uit zoals we dat maar weinig tegen komen.
Hij schreef zelf ooit ; ‘mijn imperfectie is zo perfect, je gaat er geheid van flippen.” En daar ben ik het helemaal mee eens!
Amsterdam 2020
Elvira van Eijl
Maurits Sterkenburg 